Jak działa olej w silniku?
Nikogo nie trzeba przekonywać, że dokonywane regularnie przeglądy – nie tylko te w warsztatach, ale i samodzielne kontrole stanu pojazdu – są konieczne. Dzięki nim zyskujemy pewność, że auto będzie mogło być eksploatowane przez dłuższy okres czasu, bez poważniejszych awarii. Silnik stanowi mechanizm, który wymaga szczególnej troski. Odpowiednią konserwację zapewnia się mu dzięki optymalnym dopasowaniu oleju, a także systematycznej kontroli jego poziomu oraz cyklicznym wymianom (zarówno oleju, jak i filtra). Należy pamiętać, iż to, jak często będzie konieczna zmiana oleju zależy od szeregu czynników. Nie tylko od rodzaju silnika (benzynowego czy diesla), ale też od rodzaju użytkowanego oleju (najszybciej swoje właściwości tracą mineralne rodzaje oleju, najwolniej – syntetyczne i półsyntetyczne), oraz od sposobu, w jaki użytkujemy samochód. Wiadomo, że im dłuższe są trasy naszych przejazdów, i im więcej poruszamy się w tempie ekspresowym, tym bardziej powinniśmy troszczyć się o odpowiedni poziom oleju oraz jego regularne wymiany.
Podstawowym zadaniem oleju jest osłanianie wszelkich elementów znajdujących się wewnątrz silnika pojazdu. Ma to za zadanie przede wszystkim redukować tarcie poszczególnych części o siebie oraz zapobiegać ewentualnym uszkodzeniom. Prawidłowo dobrany olej uszczelnia również poszczególne elementy w silniku – głównie w obrębie cylindrów, tłoków i pierścieni tłokowych. Istotną funkcją jest równoczesna ochrona przed korozją smarowanych części. Olej chroni także przed gromadzeniem się zanieczyszczeń transportując je do filtra. Warto pamiętać, że te zanieczyszczenia niekorzystnie oddziałują na pracę silnika. Mogą one powodować tworzenie się osadów różnego rodzaju na wewnętrznych powierzchniach silnika. Olej dzięki zawartości substancji aktywnych powierzchniowo może zapobiegać gromadzeniu się: osadów niskotemperaturowych w misce olejowej (szlamów), osadów wysokotemperaturowych (laków) oraz nagarów w komorze spalania (powstałych w wyniku spalania paliwa i jego termicznego rozkładu). To, czy olej dobrze zbiera zanieczyszczenia można łatwo zauważyć. Substancja ma wtedy tendencje do przybierania ciemnej barwy. Obecne na rynku oleje nowej generacji stanowią nie tylko ochronę dla silnika. Dzięki stosowaniu najnowszych technologii mogą zapewniać także większą wydajność pojazdu, redukować ilość emitowanych spalin, a nawet zmniejszać zużycie paliwa.
Oleje syntetyczne stanowią droższą, ale i lepszą jakościowo alternatywę dla olejów mineralnych. Sprawdzają się w bardziej ekstremalnych warunkach (np. przy dużych różnicach temperatur ujemnych bądź dodatnich), a także mają wyższy wskaźnik lepkości. Stanowi ona kluczowy parametr warunkujący dobrą ochronę mechanizmów w silniku. Jednocześnie oleje syntetyczne w bardziej zadowalającym stopniu spełniają normy ekologiczne, emitując niewielką ilość węglowodorów na zewnątrz, a także lepiej ulegając degradacji biologicznej. Mimo tych oczywistych zalet wielu kierowców nie decyduje się na zakup syntetyku – głównie ze względu na wysoką cenę. W takim wypadku rozwiązaniem pośrednim mogą być oleje półsyntetyczne, łączące w sobie mineralną i syntetyczną substancję (na ogół w relacji 70 – 30, bądź 60 – 40).
