Tłuszcz w diecie? Obecność obowiązkowa
Nie trzeba posiadać specjalistycznej wiedzy z dziedziny dietetyki, aby mieć świadomość, iż zdrowa dieta powinna być przede wszystkim zbilansowana. Mimo, iż udział tłuszczu w jadłospisie powinniśmy ograniczać, to nie sposób całkowicie tego składnika, czy to pod postacią masła czy margaryny, wyeliminować. Należy zdać sobie sprawę, że obok wody, do podstawowych składników pokarmowych należą węglowodany, białka oraz właśnie tłuszcze. Udział tych ostatnich w codziennym bilansie energetycznym nie powinien jednak przekraczać 1/3. Konieczne jest przy tym zwrócenie uwagi na pochodzenie i jakość produktów tłuszczowych.
Masło, jego zalety i wady.
Spór dotyczący tego, czy lepiej używać masła czy margaryny trudno rozstrzygnąć jednoznacznie – należy bowiem pamiętać, że nasza dieta musi być dopasowana zarówno do wieku, stanu zdrowia, jak i prowadzonego stylu życia. By dokonać wyboru trzeba też poznać właściwości obu rodzajów tłuszczu – ich wady i zalety. Zacznijmy od masła. Jest to produkt powstający w toku naturalnego procesu – zmaślania, posiadający bardzo prosty skład. Mimo tego, iż przez wielu jest uważane za zdrowe, bogate w składniki odżywcze i witaminy, a nie zawierające dodatków chemicznych, to masło zawiera głównie nasycone kwasy tłuszczowe. Te kwasy (naturalnie występujące w każdym tłuszczu pochodzenia zwierzęcego) zwiększają poziom LDL, czyli tzw. „złego cholesterolu” w organizmie. Nadmierne spożycie masła może więc prowadzić do rozwoju chorób krążenia czy miażdżycy.
„Niewinne” 100 gram masła zawiera aż 52 gram tłuszczów nasyconych i 248 mg cholesterolu (gdzie bezpieczna dawka powinna wynosić maksymalnie 200 mg/dobę, a przecież cholesterol znajduje się nie tylko w maśle, lecz także innych produktach pochodzenia zwierzęcego). Trzeba też pamiętać, że mała łyżeczka tego produktu dostarcza nam już blisko 80 kalorii, co zdecydowanie nie jest przyjazne dla sylwetki. Masło nadaje się do obróbki termicznej – można na nim dusić czy smażyć potrawy, niemniej trudno przygotować cały posiłek wykorzystując minimalne ilości tłuszczu – a bilans energetyczny dania wzrasta…(tak jak nasz poziom LDL we krwi).
Margaryna – tłuszcz optymalny.
Rozważając więc – masło czy margaryna? Ta druga opcja wydaje się być lepszą alternatywą – szczególnie dla osób dbających o zachowanie szczupłej sylwetki. Produkuje się ją na bazie olejów roślinnych – rzepakowego, słonecznikowego czy kukurydzianego. Margaryna zawiera znaczną dawkę witaminy A i D (o kilkakrotnie wyższym stężeniu niż w maśle), a także nienasycone kwasy tłuszczowe. Są one bardzo istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, przy czym można je uzyskać jedynie z pożywienia. Kwasy te biorą udział m.in. w wytwarzaniu w organizmie przeciwzapalnych substancji, wspomagają pracę układu odpornościowego oraz układu sercowo – naczyniowego. Dietetycy zalecają w szczególności spożywanie produktów bogatych w kwasy omega – 3, obecnych głównie w rybach (takich jak łosoś, makrela), mięczakach, skorupiakach. Oleje roślinne (obok produktów pełnoziarnistych, orzechów czy pestek) są natomiast źródłem kwasów tłuszczowych omega-6, także niezbędnych, acz w mniejszej ilości. Producenci wzbogacają jednak skład i obecnie można już kupić margaryny zawierające oba rodzaje kwasów tłuszczowych, a także sporą dawkę wit. E czy soli mineralnych. Spożywanie dobrej jakości margaryny może nie tylko zahamować proces wzrostu poziomu złego cholesterolu w organizmie, ale też skutecznie go obniżyć. Na rynku od dłuższego czasu obecne są wyroby zawierające stanole i sterole. Kupując tłuszcz roślinny mamy możliwość wyboru spośród różnych jego rodzajów. Margaryny są zróżnicowane pod kątem zawartości tłuszczu (od 20 – 80%), kaloryczności, smaku, a ostatnio także „dodatkowych” składników smakowych czy aromatów. Oczywiście, czynnikiem kierującym konsumentami podczas zakupów spożywczych jest także koszt produktu. Warto zwrócić uwagę, że wyroby typu margaryna posiadają często nie tylko niższą kaloryczność, ale i cenę. Poza tym są dostępne w większej ilości wariantów, w różnych gramaturach, praktycznie zapakowane, przez co łatwiejsze do przechowywania. Z pewnością dużą zaletą margaryn jest to, że nie trzeba wyjmować ich z chłodziarki przez użyciem – zawsze łatwo rozsmarowują się na kanapce. Ale uwaga – tego rodzaju tłuszcz roślinny nie powinien być wykorzystywany do smażenia czy duszenia, źle znosi bowiem obróbkę termiczną.
